हलशी मंदिरांच्या, छायाचित्रणाला आळा घालणार कोण?
हलशी / प्रतिनिधी
कदंब अधिपती पलशी देशाची राजधानी असलेल्या हलशी (ता. खानापूर) गावात पौराणिक मंदिरांची मांदिआळी पहावयास मिळते. गेल्या काही वर्षापासून येथील मंदिरे पाहण्यासाठी चढाओढ निर्माण झाली आहे. पौराणिक मंदिरांचे अथवा मूर्तीचे छायाचित्रण करण्यास बंदी असताना देखील पर्यटक मोबाईल अथवा कॅमेराद्वारे छायाचित्रण करीत आहेत. परिणामी याचा मूर्ती व वास्तू शिल्पाना धोका पोहचत असल्याने यावर आळा घालणार कोण? असा प्रश्न उपस्थित केला जात आहे.
गावात कंदब कालीन शेकडो मंदिरे असून ही सर्वच मंदिरे कदंब शिल्पकलेचा उत्कृष्ठ नमुना म्हणून सर्वपरिचीत झालीआहेत. यापैकी चार मंदिरे केंद्र सरकारने आपल्या ताब्यात घेतली आहेत. यामुळे पर्यटकांचा ओढा मोठ्या प्रमाणात वाढला आहे. मंदिर परिसरात केंद्र सरकारने विविध कलमाद्वारे बंदी घातली आहे. त्याशिवाय मंदिर देखरेखीसाठी सुरक्षा रक्षकाची नियुक्ती देखील केली आहे. संबंधीत सुरक्षा रक्षकाने दररोज हजेरी लावणे आवश्यक असून गैरप्रकारांना आळा घालण्याबरोबर पर्यटकांना शिस्त दाखवायची आहे. मात्र काही दिवसापासून येथे सुरक्षा रक्षकाचा पत्ताच नसल्याचे दिसून येत आहे.
मंदिरात व परिसरात छायाचित्रण घेण्यास मनाई असल्याचे फलक लावण्यात आले असले तरी पर्यटकातून हे कार्य बिनधास्तपणे केले जात आहे. असे करताना मूर्ती व दुर्मिळ नक्षी शिल्यांना हात लावले जात आहेत. लख्ख अती उच्चदाबाच्या दिव्यांच्या चित्रणासाठी उपयोग केला जात असल्याने याचा परिणाम मूर्तीवर होत असल्याने यावर आळा घालणे गरजेचे आहे.
ಹಲ್ಶಿ ದೇವಾಲಯಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯುವವರನ್ನು ಯಾರು ತಡೆಯುತ್ತಾರೆ?
ಹಲ್ಶಿ / ಪ್ರತಿನಿಧಿ
ಕದಂಬ ದೊರೆ ಪಾಲ್ಶಿ ದೇಶದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದ ಹಲ್ಶಿ (ಈಗಿನ ಖಾನಾಪುರ) ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಪೌರಾಣಿಕ ದೇವಾಲಯಗಳ ಮಂಡಿಯಾಲಿಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಇಲ್ಲಿನ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ನೋಡಲು ಹರಸಾಹಸ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಪೌರಾಣಿಕ ದೇವಾಲಯಗಳು ಅಥವಾ ವಿಗ್ರಹಗಳ ಛಾಯಾಗ್ರಹಣವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿದಾಗಲೂ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಅಥವಾ ಕ್ಯಾಮೆರಾಗಳಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ವಿಗ್ರಹಗಳು ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಕ್ಕೆ ಬೆದರಿಕೆ ಇದೆ, ಹಾಗಾದರೆ ಇದನ್ನು ತಡೆಯುವವರು ಯಾರು? ಹೀಗೊಂದು ಪ್ರಶ್ನೆ ಎದ್ದಿದೆ.
ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಕಂಡಬ್ ಕಾಲದ ನೂರಾರು ದೇವಾಲಯಗಳಿದ್ದು, ಈ ಎಲ್ಲಾ ದೇವಾಲಯಗಳು ಕದಂಬ ಶಿಲ್ಪಕಲೆಯ ಮೇರುಕೃತಿಗಳೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಈ ಪೈಕಿ ನಾಲ್ಕು ದೇವಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ತನ್ನ ವಶಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಹರಿವು ಸಾಕಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ದೇವಸ್ಥಾನದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ನಿಷೇಧಿಸಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೇ ದೇವಸ್ಥಾನ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಒಬ್ಬ ಭದ್ರತಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನೂ ನೇಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅನುಚಿತ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಶಿಸ್ತು ತೋರಿಸಲು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಭದ್ರತಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಪ್ರತಿದಿನ ಹಾಜರಾಗಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವು ದಿನಗಳಿಂದ ಇಲ್ಲಿ ಭದ್ರತಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ವಿಳಾಸ ಪತ್ತೆಯಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ.
ದೇವಸ್ಥಾನ ಹಾಗೂ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಬೋರ್ಡ್ ಹಾಕಿದ್ದರೂ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಂದ ಯಾವುದೇ ಅಡೆತಡೆ ಇಲ್ಲದೇ ಈ ಕಾರ್ಯ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಇದನ್ನು ಮಾಡುವಾಗ, ವಿಗ್ರಹಗಳು ಮತ್ತು ಅಪರೂಪದ ಕೆತ್ತನೆಗಳು ಸ್ಪರ್ಶಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಅಧಿಕ ಒತ್ತಡದ ದೀಪಗಳ ಚಿತ್ರಣಕ್ಕಾಗಿ ಲಕ್ಷವನ್ನು ಬಳಸುವುದರಿಂದ, ವಿಗ್ರಹದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದರಿಂದ ಅದನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಬೇಕು.
