अतिक्रमित वन जमिनीवरील हक्कासंबंधीच्या दाव्यांचे अर्ज भरण्याच्या प्रक्रियेला सुरुवात- ಅತಿಕ್ರಮಿತ ಅರಣ್ಯ ಭೂಮಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಪ್ರಾರಂಭ.

अतिक्रमित वन जमिनीवरील हक्कासंबंधीच्या दाव्यांचे अर्ज भरण्याच्या प्रक्रियेला सुरुवात.

आज 22 फेब्रु रोजी विविध मान्यवरांच्या उपस्थितित खानापूर तालुका अरण्य हक्क संघर्ष समितीचे एक दिवसीय शिबिर खानापूर येथे संपन्न झाले. शिबिराला कोल्हापूर तथा आजऱ्याहुन पाहुणे मंडळी आमंत्रित करण्यात आली होती. यावेळी प्रमुख उपस्थितांच्यात श्रमिक मुक्ती दलाचे कार्याध्यक्ष मा. श्री. संपतराव देसाई, शिवाजी विद्यपीठ कोल्हापूरच्या वंचितता विभागाचे प्रा. अविनाश भाले हे होते. शिबिराला शिवाजी विद्यापीठाच्या कॉमर्स आणि मॅनेजमेंट विभागाचे संचालक तथा डीन (Dean) मा. डॉ. श्रीकृष्ण. एस. महाजन यांची विशेष उपस्थिती लाभली. अनुसुचित जमाती व इतर पारंपारिक वन निवासी (वन हक्क मान्यता) अधिनियम 2006, नियम 2008 व सुधारित नियम 2012 मध्ये नमूद असलेले हक्काधिकार वन निवासी लोकांना मिळवून देण्यासाठी खानापूर तालुका वनहक्क संघर्ष समितीच्या श्री महादेव मरगाळे यांच्या निमंत्रणावरून या शिबिराचे आयोजन करण्यात आले होते. श्री. संपतराव देसाई यांच्या अध्यक्षतेखाली हे शिबिर घेण्यात आले. वनहक्क संघर्ष समितीच्या श्री. अभिजित सरदेसाई यांनी प्रास्ताविक केले व श्री मरगाळे यांच्या हस्ते पुष्प देऊन पाहुण्यांचे स्वागत करण्यात आले. यावेळी शिबिरानिमित्त उपस्थित जनसमुदायाला उद्देशून पाहुण्यांनी मार्गदर्शनपर भाषणे केली.

तेथे बोलताना प्रा. अविनाश भाले म्हणाले कि वनहक्काचे दावे तयार करत असताना दावेदारांनी विशेष काळजी घेण्याची नितांत गरज आहे. दावे बनवताना थोडा जरी निष्काळजीपणा केला गेला तर संपूर्ण दावा अमान्य केला जाऊ शकतो. त्यामुळे योग्य त्या कागदपत्रांच्या पुराव्यानिशी दावे बनवताना दक्षता घेणे आवश्यक आहे असे ते म्हणाले.

शिबिरातील प्रशिक्षणार्थ्यांना मार्गदर्शन करताना शिवाजी विद्यापीठाच्या कॉमर्स आणि मॅनेजमेंट विभागाचे डीन डॉ. श्रीकृष्ण महाजन म्हणाले कि शिवाजी विद्यापीठ महाराष्ट्रात अनेक ठिकाणी सामाजिक आणि लोकोपयोगी उपक्रम राबवते. त्याची व्याप्ती वाढत जाऊन आता सीमाभागातही म्हणजे बेळगांव जिल्ह्यात सुद्धा त्यांचे कार्य प्रसृत होऊन ते खानापूरात कार्यरत आहेत, हे विशेष आहे. विद्यापीठाच्या लोकांच्या कडून जे सहकार्य दिले गेले त्याबद्दल समाधन व्यक्त करत डॉ. महाजन म्हणाले कि आपण स्वतः देखील शिवाजी विद्यापीठाकडून जे कांही सहकार्य देता येईल ते सहकार्य भविष्यातही मिळवून देण्याचा प्रयत्न करू. पुढे आपल्या भाषणात त्यांनी वैयक्तिक तथा सामुदायिक वनहक्कांच्या अनुषंगाने आपले मत मांडले. ते पुढे म्हणाले कि खानापूर तालुका वनहक्क संघर्ष समितीने हाती घेतलेले कार्य स्तुत्य असून अशा लोकोपयोगी कार्यात भाग घेणे म्हणजे देशसेवा करण्यासारखे आहे. कारण, देश हा लोकांपासून बनतो आणि लोकांचे मिळून गांव असते, अनेक गांवे मिळून तालुका व कांही तालुक्यांचा जिल्हा बनतो, मग राज्य आणि मग देश असतो. त्यामुळे लोकसेवा हि देशसेवा असते.

शिबिराला अध्यक्ष म्हणून लाभलेले मा. श्री. संपतराव देसाई म्हणाले कि वनहक्क संपादित करण्यासाठी आपल्याला संघटीत लढा द्यावा लागेल. संघशक्तीमुळेच प्रशासनाला जाग येणार आहे. तेव्हा आपण निर्धाराने लढले पाहिजे. कायदा हेच आपले शस्त्र आहे. त्यामुळे कायदा समजून घेतला पाहिजे. अन्य कुणी आपल्यासाठी लढणार नसून आपणच स्वतः आपल्या हक्कासाठी लढले पाहिजे. ते पुढे म्हणाले कि अरण्य हक्काच्या दाव्यासाठी अर्ज तयार झाले की ते मान्य करून घेण्याची प्रक्रिया हाती घ्यावी लागणार आहे व त्यासाठी उपविभागीय वा प्रांतिय समितीकडे दावा न्यावा लागेल. तेव्हा हा लढा केवळ अर्ज दिला कि संपत नसून, सुरू होतो हे सगळ्यांनी लक्षात ठेवले पाहिजे. संपूर्ण प्रक्रिया समजून घेऊन चालले पाहिजे. अंतिमतः शिबिराचे निमंत्रक श्री. महादेव मरगाळे यांनी पाहुण्यांचे व उपस्थितांचे आभार मानले. श्री अभिजित सरदेसाई यांनी सूत्रसंचालन केले. शिबिराच्या दुसऱ्या सत्रात विविध गावच्या लोकांचे दावे तयार करण्याचे काम हाती घेण्यात आले. यावेळी दाव्यांचे अर्ज विहित नमुण्यात भरण्यासाठी तसेच दावेदारांच्या कागदपत्रांची तपसणी करण्यासाठी श्री. संपतराव देसाई, युवराज जाधव, बाळासाहेब जाधव, अविनाश भाले, डॉ. किशोर, दत्तात्रय घटुकडे, महादेव मरगाळे, अभिजित सरदेसाई इत्यादिंनी मदत केली.

या शिबिरात बाकनूर, शिरोली, तिवोली, तळावडे, जांबोटी, कारलगा, करंजाळ, असोगा, देगांव, वाट्रे, असोगा, घोसे, इ. गांवांतील नागरिकांनी मोठ्या संख्येने भाग घेतला. शिबिर यशस्वी करण्यासाठी महादेव मरगाळे, प्रकाश गुरव, मोहन घाडी इत्यादींनी विशेष प्रयत्न केले.

ಅತಿಕ್ರಮಿತ ಅರಣ್ಯ ಭೂಮಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಪ್ರಾರಂಭ.

ಇಂದು ಫೆ.22 ರಂದು ಖಾನಾಪುರ ತಾಲೂಕಾ ಅರಣ್ಯ ಹೋರಾಟ ಸಮಿತಿಯ ಒಂದು ದಿನದ ಶಿಬಿರ ವಿವಿಧ ಗಣ್ಯರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಖಾನಾಪುರದಲ್ಲಿ ಸಮಾರೋಪಗೊಂಡಿತು. ಕೊಲ್ಹಾಪುರ ಮತ್ತು ಅಜರಾದಿಂದ ಅತಿಥಿಗಳನ್ನು ಶಿಬಿರಕ್ಕೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಶ್ರಮಿಕ ಮುಕ್ತಿ ದಳದ ಕಾರ್ಯಾಧ್ಯಕ್ಷರು ಪ್ರಮುಖರು ಉಪಸ್ಥಿತರಿದ್ದರು. ಶ್ರೀ. ಸಂಪತ್ರಾವ್ ದೇಸಾಯಿ, ಶಿವಾಜಿ ವಿದ್ಯಾಪೀಠ ಕೊಲ್ಲಾಪುರದ ವಂಚಿತ ವಿಭಾಗದ ಪ್ರೊ. ಅದು ಅವಿನಾಶ್ ಭಲೇ. ಶಿವಾಜಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ವಿಭಾಗದ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಮತ್ತು ಡೀನ್ ಅವರು ಶಿಬಿರವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದರು. ಡಾ. ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ. ಎಸ್. ಮಹಾಜನ್ ವಿಶೇಷ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಖಾನಾಪುರ ತಾಲೂಕಾ ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕು ಹೋರಾಟ ಸಮಿತಿಯ ಸಂಚಾಲಕ ಮಹಾದೇವ ಮಾರ್ಗಳೆ ಅವರ ಆಹ್ವಾನದ ಮೇರೆಗೆ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಪಾರಂಪರಿಕ ಅರಣ್ಯವಾಸಿಗಳ (ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ಮಾನ್ಯತೆ) ಕಾಯಿದೆ 2006, ನಿಯಮಗಳು 2008 ಮತ್ತು ತಿದ್ದುಪಡಿ ನಿಯಮಗಳು 2012 ರಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲಾದ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಶಿಬಿರವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀ. ಸಂಪತ್ರಾವ್ ದೇಸಾಯಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಬಿರ ನಡೆಯಿತು. ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕು ಸಂಘರ್ಷ ಸಮಿತಿ ಶ್ರೀ. ಅಭಿಜಿತ್ ಸರ್ದೇಸಾಯಿ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಹಾಗೂ ಅತಿಥಿಗಳನ್ನು ಶ್ರೀ ಮಹಾದೇವ ಮಾರ್ಗಲೆ ಪುಷ್ಪಾರ್ಚನೆ ಮಾಡಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅತಿಥಿಗಳು ಶಿಬಿರದ ನಿಮಿತ್ತ ನೆರೆದಿದ್ದ ಜನರನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು.

ಅಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು. ಅವಿನಾಶ ಭಾಲೆ ಮಾತನಾಡಿ, ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕು ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವಾಗ ಹಕ್ಕುದಾರರು ವಿಶೇಷ ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸುವುದು ತುರ್ತು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕ್ಲೈಮ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣದೊಂದು ಅಜಾಗರೂಕತೆಯೂ ಸಹ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕ್ಲೈಮ್‌ನ ಅಮಾನ್ಯತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಸೂಕ್ತ ದಾಖಲೆಗಳ ಪುರಾವೆ ಸಮೇತ ಹಕ್ಕುಪತ್ರ ನೀಡುವಾಗ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಅಗತ್ಯ ಎಂದರು.

ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶಿಕ್ಷಣಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡಿದ ಶಿವಾಜಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ವಿಭಾಗದ ಡೀನ್ ಡಾ. ಶಿವಾಜಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯವು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಹಲವೆಡೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಪರೋಪಕಾರಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಮಹಾಜನ್ ಹೇಳಿದರು. ಇದರ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದು ಇದೀಗ ಗಡಿ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲೂ ಇದರ ಕಾರ್ಯ ವ್ಯಾಪಿಸಿದ್ದು ಖಾನಾಪುರದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವುದು ವಿಶೇಷ. ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಜನರು ನೀಡಿದ ಬೆಂಬಲಕ್ಕೆ ತೃಪ್ತಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ ಡಾ. ಮುಂದೆ ಶಿವಾಜಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ನಮ್ಮ ಕೈಲಾದ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ನಾವೇ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಮಹಾಜನ್ ಹೇಳಿದರು. ತಮ್ಮ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ, ಅವರು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ಪ್ರಕಾರ ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದರು. ನಂತರ ಮಾತನಾಡಿದ ಅವರು, ಖಾನಾಪುರ ತಾಲೂಕಾ ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕು ಹೋರಾಟ ಸಮಿತಿ ಕೈಗೊಂಡಿರುವ ಕಾರ್ಯ ಶ್ಲಾಘನೀಯವಾಗಿದ್ದು, ಇಂತಹ ಜನೋಪಕಾರಿ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡು ದೇಶ ಸೇವೆ ಮಾಡಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ದೇಶವು ಜನರಿಂದ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮವು ಜನರಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಅನೇಕ ಹಳ್ಳಿಗಳು ಕೆಲವು ತಾಲೂಕುಗಳ ತಾಲೂಕುಗಳು ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ನಂತರ ಒಂದು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಂದು ದೇಶ. ಆದ್ದರಿಂದ ಜನಸೇವೆಯೇ ದೇಶಸೇವೆ.

ಶಿಬಿರದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಸನ್ಮಾನ್ಯ. ಶ್ರೀ. ಸಂಪತ್ರಾವ್ ದೇಸಾಯಿ ಮಾತನಾಡಿ, ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕು ಪಡೆಯಲು ಸಂಘಟಿತರಾಗಿ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಬೇಕಿದೆ. ಸಂಘ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಮಾತ್ರ ಆಡಳಿತ ಎಚ್ಚೆತ್ತುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆಗ ನಾವು ಸಂಕಲ್ಪದಿಂದ ಹೋರಾಡಬೇಕು. ಕಾನೂನು ನಮ್ಮ ಅಸ್ತ್ರ. ಹಾಗಾಗಿ ಕಾನೂನನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಬೇರೆ ಯಾರೂ ನಮಗಾಗಿ ಹೋರಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ನಾವೇ ಹೋರಾಡಬೇಕು. ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ಹಕ್ಕು ಅರ್ಜಿ ಸಿದ್ಧವಾದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಉಪವಿಭಾಗ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಸಮಿತಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಈ ಹೋರಾಟ ಕೇವಲ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ, ಅದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಡಬೇಕು. ಇಡೀ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಶಿಬಿರದ ಸಂಚಾಲಕ ಶ್ರೀ. ಮಹಾದೇವ ಮಾರ್ಗಲೆ ಅತಿಥಿಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಉಪಸ್ಥಿತರಿದ್ದವರಿಗೆ ಧನ್ಯವಾದ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಶ್ರೀ ಅಭಿಜಿತ್ ಸರ್ದೇಸಾಯಿಯವರು ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ಶಿಬಿರದ ಎರಡನೇ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ನಾನಾ ಗ್ರಾಮಗಳ ಜನರ ಹಕ್ಕುಪತ್ರ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವ ಕಾರ್ಯ ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ನಿಗದಿತ ನಮೂನೆಯಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕು ನಮೂನೆಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಹಕ್ಕುದಾರರ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು, ಶ್ರೀ. ಸಂಪತ್ರಾವ್ ದೇಸಾಯಿ, ಯುವರಾಜ್ ಜಾಧವ್, ಬಾಳಾಸಾಹೇಬ ಜಾಧವ್, ಅವಿನಾಶ ಭಾಲೆ, ಡಾ. ಕಿಶೋರ್, ಘಾಟುಕ್ಡೆ ಮಹಾದೇವ ಮಾರ್ಗಲೆ, ಅಭಿಜಿತ್ ಸರ್ದೇಸಾಯಿ ಮುಂತಾದವರು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ಈ ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ ಬಕನೂರ, ಶಿರೋಳಿ, ತಿವೋಲಿ, ತಾಳವಡೆ, ಜಾಂಬೋಟಿ, ಕರಲ್ಗಾ, ಕಾರಂಜಾಲ್, ಅಸೋಗ, ದೇಗಾಂವ, ವಾಟ್ರೆ, ಅಸೋಗ, ಘೋಸ್, ಇತ್ಯಾದಿ. ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಮಹಾದೇವ ಮಾರ್ಗಳೆ, ಪ್ರಕಾಶ ಗುರವ, ಮೋಹನ್ ಘಾಡಿ ಮೊದಲಾದವರು ಶಿಬಿರವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಗೊಳಿಸಲು ವಿಶೇಷ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರು.